Lo ngại trước sự việc biến dạng giữa truyền thống lịch sử và tiên tiến
Cùng với vận tốc đô thị hóa, ĐK tài chính-xã hội đổi khác, ở nhiều nơi, đồng bào dân tộc thiểu số với Xu thế “thoát ly” nhà ở truyền thống lâu đời lúcến nguy cơ tiềm ẩn tiềm ẩn mai một bạn dạng sắc càng ngày càng hiện hữu. Đây là nỗi phiền lòng ko chỉ là với của những cấp lãnh đạo địa phương mà cũng chính là nỗi trăn trở của những nhà quy hoạch, kiến trúc sư (KTS) trong vô số nhiều năm qua.
Các xã Y Tý, Trịnh Tường... của huyện Bát Xát được xem là vấn đề tới cbọn họn lựa mê hoặc của khác quốc tế trong và ngoài nước lúc tới với Lào Cai. Đến phía bên trên, khác quốc tế được tò mò những nét ko giống nhau trong văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử của đồng bào Hà Nhì, nhất là những ngôi nhà trình tường-bạn dạng sắc riêng của đồng bào nơi phía bên trên. Nhưng hiện nay, tại chúng ta dạng của người Hà Nhì, ko khó để nhận thấy những ngôi nhà xây với gạch, ngói và xi măng đang dần thay thế những ngôi nhà trình tường. Bởi làm một ngôi nhà trình tường mất rất nhiều thời hạn, sức lực lao động với kinh phí đầu tư chi tiêu ko rẻ, từ 300 tới 400 triệu đồngồng. Vì vậy, tổ chức chính quyền địa phương và những ban, ngành vẫn gặp nhiều khó khăn trong thao tác làm việc và công tác quản trị và vận hành, kim chỉ nan cho bà con giữ kiến trúc nhà truyền thống lịch sử.
 |
| Bản phượt xã hội Sà Rèn, thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) vẫn giữ kiến trúc nhà truyền thống lịch sử của người Thái cuốn hút khách phượt. Hình ảnh: PHƯƠNG LAN |
KTS Hoàng Thúc Hào, Phó quản trị Hội KTS Việt Nam nhìn nhận: Thực tế, một vài điểm phượt nổi tiếng về phong cảnh thơ mộng và kiến trúc xinh ở Việt Nam đang trong trạng thái biến đổi uy lực. Đà Lạt (Lâm Đồng) hay Sa Pa (Lào Cai)... giờ đã biết thành bê tông hóa hơn 80%. Đó đó là sự phá hủy nhân gianh phát triển; là sự phát triển chỉ nhìn vào tiện lợi trước thị lực mà bỏ qua tiện lợi lâu dài, tiện lợi của toàn thể xã hội. Sửa chữa những sai lầm này mất quá nhiều thời hạn, sức lực lao động và thậm chí ko thể phục hồi những giá trị từng mang.
“Nhìn lại sự phát triển của kiến trúc hơn 20 năm qua, nháin dị và đơn thuần nhận thấy yếu tố phiên bản sắc-vốn được tích lũy bao năm, từng mang vị trí và thành tựu đáng lưu ý, chưa được phát huy trong xã hội tiên tiến, thậm chí nảy sinh đứt gãy, biến dạng giữa truyền thống lâu đời và tiên tiến”, KTS Hoàng Thúc Hào share.
Cần sở hữu chiếc nhìn thấu đáo, nhân văn
Ngày 7-2-2023, Thủ tướng Chính phủ phát hành Chỉ thị số 4/CT-TTg "Về việc lý thuyết phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo bạn dạng sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống lịch sử" đã nêu: “Quá trình đô thị hóa với vận tốc nhanh chóng khô, tác động ko nhỏ tới những vùng ven đô, vùng nông thôn, dẫn theo sự đổi khác về mặt xã hội, văn hóa truyền thống, lối sống với nông thôn nhanh chóng khô chóng tác động tới những vấn đề xây dựng. Nhiều khu cận những đô thị phát triển một nhữngh tự phát. Khu vực nông thôn, kiến trúc càng ngày càng mất bạn dạng sắc truyền thống lịch sử, pha tạp, ko thích ứng với phong cảnh tự nhiên và thoải mái, cấu trúc làng, xã và yêu cầu phòng, chống thiên tai, những giá trị kiến trúc truyền thống lịch sử chưa được chú trọng kế thừa và phát triển”. Bởi vậy, Chỉ thị số 4/CT-TTg đã tìm ra những trọng trách rưới để “xây dựng nền kiến trúc Việt Nam tiến bộ, đậm đà bạn dạng sắc văn hóa truyền thống dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc truyền thống lịch sử, thích ứng với ĐK tự nhiên và thoải mái, ĐK tài chính tài chính-xã hội, yêu cầu quốc phòng, tin cậy và hội nhập quốc tế”.
Trong khuôn kcọp Festival KTS trẻ cả nước lần thứ IX năm 2023 tung ra tại Yên Bái vào trong ngày thời điểm vào cuối tuần qua, Hội KTS Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Sáng tạo kiến trúc-lan tỏa và hội nhập” lôi cuốn sự tham dự của khá đông nhà quy hoạch, KTS bàn về vấn đề giữ văn hóa truyền thống bạn dạng địa, bạn dạng sắc văn hóa truyền thống của xã hội dân tộc thiểu số trong những công trình xây dựng kiến trúc mới, nhất là những công trình xây dựng kiến trúc lôi cuốn du ngoạn.
Là một tỉnh vùng cao đang thúc đẩy phát triển du ngoạn xã hội, du ngoạn văn hóa truyền thống những dân tộc, Yên Bái được phán xét là địa phương đã sớm quyên tâm vấn đề quy hoạch kiến trúc, trong đó chú trọng bảo tồn những nét văn hóa truyền thống và kiến trúc đặc trưng của đồng bào những dân tộc của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho biết thêm thông tin thêm, việc tạo dựng những nét riêng lẻ trong số đồ án quy hoạch, trong từng dự án công trình kiến trúc với phiên bản sắc vùng, miền trong mức độ hiện nay là một việc làm quan trọng, góp góp phần vừa bảo tồn những giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, dân tộc vừa tạo ra những thành phầm quy hoạch, kiến trúc với sức lan tỏa. Thời gian qua, công tác và thao tác quản trị và vận hành kiến trúc, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quy hoạch khu tính năng đã được những cấp cơ quan ban ngành địa phương, những sở, ban, ngành tỉnh Yên Bái quyên tâm sát sao; kiến trúc, quy hoạch càng ngày càng được nâng cao quý về quy mô, unique, với trọng tâm, với chiều sâu, nhất là tại những địa phương trong tỉnh với rất nhiều dân tộc sinh sống như: Thị xã Nghĩa Lộ, những huyện: Văn Chấn, Mù Cang Chải, Trạm Tấu... Các quy hoạch, dự án dự án công trình khu du ngoạn-nghỉ ngơi đã với những lý thuyết nhất định mang ý nghĩa sâu sắc chất đặc trưng về phiên bản sắc, văn hóa truyền thống vùng, miền.
KTS Hoàng Thúc Hào nghĩ là, kiến trúc ko chỉ với với đơn thuần là gạch, cát, đá, bê tông mà còn phải thể hiện tính nhân văn, với trách nát nát nhiệm xã hội, là thẩm mỹ và làm đẹp và nghệ thuật xã hội đem về thú vui cho con người, quyên tâm tới tiện lợi xã hội, với tính lan tỏa ra xã hội, tính thiết thực và bền vững. Đặc biệt là ở những vùng, miền với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống với những nét văn hóa truyền thống phiên bản địa kỳ diệu, chớ bỏ đồng bào “thoát ly” phiên bản sắc của dân tộc mình; động viên, hỗ trợ chúng ta sống, gìn giữ chính ngôi nhà truyền thống cuội nguồn của tớ.
Để giữ gìn và phát huy phiên bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc trong kiến trúc Việt Nam rất cần sự quyên tâm vào cuộc của cả khối hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương, những nhà vận hành, những KTS và những người thực hành xây dựng. Cần mang dòng nhìn thấu đáo, nhân văn để những dự án công trình kiến trúc ấy thực sự vì xã hội, hướng tới xã hội.
